ပထမ

ပထမ
*****

မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)

7Day Daily
Sat, 2018-06-02 04:30
Issue No. No.1818 Saturday, June 2, 2018

ပထမ (၁)

မွတ္မိေနေသာ ပထမေန႔ မ်ားအနက္ မူႀကိဳေက်ာင္း ပထမ ေန႔သည္ ပထမဆံုးျဖစ္သည္။

‘‘ဟင္း...အိမ္ျပန္မယ္၊ ေမေမတို႔နဲ႔ လိုက္ျပန္မယ္’’ ဟု စ ကားမပီကလာျဖင့္ ဇီဇာေၾကာင္ စြာေအာ္ဟစ္ငိုယိုခဲ့ရသည္။ ယမင္း စိတ္ႀကိဳက္ကစားခြင့္၊ စားခြင့္ ရေနသည့္တိုင္ တစ္ခ်က္တစ္ခ်က္ ငိုျဖစ္သည္။ ေဖေဖ၊ ေမေမတို႔ မရွိေသာေနရာတြင္ ေနရျခင္း သည္ လြတ္လပ္ျခင္းထက္အား ငယ္ျခင္းကို ပို၍ျဖစ္ေစခဲ့သည္။

ေက်ာင္းေနၾကာ၍ ေက်ာင္း မွာ ေပ်ာ္လာေသာအခါ ပထမေန႔ က အျဖစ္ကို ရွက္သလိုလိုျဖစ္မိ ေသာ္လည္း ေနာင္တေတာ့မရ ေခ်။ ပထမေန႔အျဖစ္ ပထမဆံုး မွတ္မိသိရွိေသာ ပထမေန႔ (၁)။

ပထမ (၂)

ႏွစ္ႀကိမ္ေျမာက္ မွတ္မိေသာ  ပထမေန႔သည္ အထက္တန္း ေက်ာင္းသို႔ မူလတန္းေက်ာင္းသူ သစ္အျဖစ္ေျပာင္းရေသာ ပထမ ေန႔။

မူႀကိဳ ပထမေန႔ကလို ေအာ္ မငိုျဖစ္ေတာ့။ ေက်ာင္းထဲမွ ထြက္ သြားေသာ ေဖေဖႏွင့္ေမေမကို ၾကည့္ၿပီး မ်က္ရည္ေတြက်လာ ေသးသည္။ သည္တုန္းက ေနာက္ ထပ္ ပထမေန႔မ်ားစြာကို ျဖတ္ သန္းရမည္ဟု မရိပ္မိခဲ့ေသး။

ပထမေန႔အျဖစ္ ဒုတိယမွတ္ မိသိရွိေသာ ပထမေန႔ (၂)။

ပထမ (၃)

ပထမတန္း စတက္သည့္ ပထမေန႔မွစ၍ ယမင္းပထမေန႔ မ်ားကို ခ်စ္တတ္လာသည္။

အတန္းသစ္သို႔ ပထမဆံုး တက္ရေသာ ပထမေန႔၊ အက်ႌ သစ္၊ ဂါ၀န္သစ္၊ လြယ္အိတ္သစ္၊  ထမင္းဘူးသစ္၊ ခဲတံဘူးသစ္၊ ခဲ တံသစ္၊ ခြၽန္စက္သစ္တို႔ကို ပထမဆံုးသံုးသည့္ ပထမေန႔။

ယမင္း ပထမေန႔မ်ားကို ေမွ်ာ္တတ္ခဲ့သည္။ ထို႔အတူ ပထမအဆင့္၊ ပထမဆံုး၊ ပထမ လူအျဖစ္ကိုပါ လိုးလားတတ္ခဲ့ သည္။

ပထမအရြယ္ ယမင္းငယ္ အတြက္ ‘ပထမ’သည္ ပထမအ ေတာင့္တဆံုး၊ အပိုင္ဆိုင္ရဆံုး ေ၀ါဟာရျဖစ္ခဲ့သည္။ ‘ပထမ’ သည္ယမင္းအတြက္ ၿငီးေငြ႕စရာ မျဖစ္ခဲ့။

ပထမ (၄)

ေဆး႐ံုသို႔ ပထမအႀကိမ္အ ျဖစ္ ပထမထပ္တြင္ တက္ရေသာ ပထမေန႔ကိုလည္း မွတ္မိေနေသး သည္။ အဖ်ားဒီဂရီ ၁၀၆ ရွိေနသည္မို႔ အေသးစိတ္ မမွတ္ မိေသာ္္လည္း ေမေမက ယမင္းကို ေပြ႕ထားတာ၊ ခုတင္ေဘးမွာ ေဖေဖႏွင့္ ေမေမထိုင္ၿပီး  ယမင္း ကို စိုက္ၾကည့္ေနတာ၊ ယမင္းႏွာ ေခါင္းကို ပိုက္ေခ်ာင္းတစ္ခုသြင္း လိုက္တာ၊ ျပတင္းေပါက္ကေန တ႐ုတ္သံ႐ံုးဂိတ္တံခါးနီနီႀကီးကို ျမင္ေနရတာစသျဖင့္ အခ်ိဳ႕ကို မွတ္မိေနေသးသည္။

ထိုစဥ္က ပထမအစမ္း စာ ေမးပြဲကို ယမင္းမေျဖခဲ့ရ။

ပထမ (၅)

ေဆးတကၠသုိလ္ (၁) တြင္ ပထမဆံုးေန႔အျဖစ္ တက္ရေသာ  ေမာင္မယ္သစ္လြင္ ႀကိဳဆိုပြဲေန႔ ကို သတိရသည္။

‘ဥပဌာနံ အႏုကမၼံ ဥပါဒယ’ ႏွင့္ ပထမဆံုး ေတြ႕ဆံုရသည့္ေန႔။ လိပ္ခံုးမွာ ရက္ရွည္ပညာသင္ယူ ရန္ ပထမဆံုးေျခခ်ျဖစ္သည့္ေန႔။ စိန္ပန္းေတြ မပြင့္ေသးေသာ္လည္း ပထမႏွစ္ေက်ာင္းသား အသစ္ စက္စက္တို႔၏ တက္ႂကြေသြး ေၾကာင့္ ထိုေန႔က လိပ္ခံုး၀န္းက်င္ သည္ သႏၲာေရာင္သန္းေနသည္ ဟုထင္မိခဲ့သည္။

ပထမ (၆)

ဒုတိယႏွစ္ ေႏြရာသီေက်ာင္း ျပန္ဖြင့္သည့္ ပထမေန႔မွာ အဘြား ဆံုးသည္။ ယမင္းတစ္သက္အိမ္  မွ မိသားစုတစ္ေယာက္ေယာက္ ဆံုးျခင္းကို ယခုမွ ပထမဆံုးအ ႀကိမ္အျဖစ္ႀကံဳခဲ့ရသည္။

၀မ္းနည္းထိခိုက္၊ ပူေဆြးယူ က်ံဳးမရမႈ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ျဖစ္ ျခင္းသည္ ယခုအႀကိမ္ပထမဆံုး ျဖစ္သည္။ သိပ္လႈပ္လႈပ္ရွားရွား  အလုပ္မလုပ္ခဲ့ရေသာ မ်က္ရည္ ၾကည္အိတ္သည္ ပထမဆံုးအ ႀကိမ္ အားကုန္လႈပ္ရွားခဲ့ရသည္။

မျဖစ္ႏုိင္မွန္း သိေသာ္လည္း  ယခုလို ‘ပထမ’ ကိုေတာ့ပူးတြဲ ေ၀ါဟာရအျဖစ္ ‘ေနာက္ဆံုး’ ကို ေပါင္းကာ စကၠင္းမေရာင္းဖို႔ ဘိုး ဘိုးကိုၾကည့္ၿပီး ဆုေတာင္းခဲ့ရ သည္။

ပထမကို ယမင္းခ်စ္တတ္ ႐ံုမက ေၾကာက္တတ္လာခဲ့သည္။

ပထမ (၇)

တတိယႏွစ္ ပထမဆံုးေန႔ သည္လည္း အမွတ္တရေန႔မ်ား တြင္ တစ္ေန႔အပါအ၀င္ျဖစ္ခဲ့ သည္။

လိပ္ခံုးမွ လမ္းမေတာ္ ေက်ာင္းသို႔ ေျပာင္းလာရၿပီျဖစ္ သျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ပထမဆံုး  လက္ခ်ာကို ေဆး႐ံုႀကီးစာသင္ ခန္းမတြင္ သင္မည္ျဖစ္၍ ပထမ ဆံုး ေဆး႐ံုအေတြ႕အႀကံဳ ရေတာ့ မည္ျဖစ္သျဖင့္ လည္းေကာင္း ယမင္းေပ်ာ္ေန၊ ရင္ခုန္ေနမိခဲ့ သည္။

သို႔ေသာ္ ေဆး႐ံုႀကီးတြင္ နံ နက္ ၁၀နာရီလက္ခ်ာရွိသည္ကို သာ မွတ္မိၿပီး နံနက္ ၈နာရီ ေက်ာင္းတြင္ ေရာဂါေဗဒ လက္ ခ်ာရွိေၾကာင္း ေမ့ေနသျဖင့္ ပထမ ဆံုးလက္ခ်ာလြတ္သြားခဲ့သည္။

ပထမ (၈)

ယမင္း ေ၀ါ့ဒ္ပိုစတင္ကို အ ေထြေထြေရာဂါကု ေဆး႐ံုသစ္ ႀကီးမွာက်သည္။ တတိယႏွစ္ ေဆးေက်ာင္းသားမ်ားအနက္ဤ  ေဆး႐ံုသစ္ႀကီးတြင္ ခြဲစိတ္ကု ပညာသင္ယူေလ့လာသည့္ ပထ မဆံုးအဖြဲ႕အျဖစ္ ယမင္းတို႔အဖြဲ႕ က သြားရမည္ျဖစ္သည္။

ေဆး႐ံုသစ္ႀကီးသို႔ ပထမဆံုး  သြားရေသာေန႔မွာပင္ ယမင္း ေရာဂါစရသည္။ စာသင္မည့္ ဆရာေနာက္က တေကာက္ ေကာက္လိုက္ေလွ်ာက္ရင္း ၀ဲ ယာ၀န္းက်င္ကုိ ယမင္းတို႔အဖြဲ႕ ေငးခဲ့ၾကသည္။ အမ်ိဳးသမီးခြဲစိတ္ ေဆာင္မွ စထြက္ကတည္းကပင္  ယမင္းမူးခ်င္ခ်င္ျဖစ္လာသည္။

‘‘ပထမဆံုးေတာ့ ဒီဟာပဲ ၾကည့္ၾကဦးေပါ့ကြာ’’ ဟု ဆရာက  လူနာလက္ယာဘက္နံ႐ိုး မ်ဥ္း ေအာက္နား က်ေနေသာ ေရာ္ ဘာႁပြန္ႏွင့္ တစ္ဆက္တည္းရွိ ေနသည့္ ငွက္ေပ်ာဖူးပုလင္းကို လက္ညႇိဳးၫႊန္ျပသည္။ ခုတင္ ေအာက္မို႔ငံု႕အၾကည့္တြင္ ယမင္း  ျမင္ကြင္းတစ္ခုလံုးသည္ မည္း ေမွာင္နက္႐ိႈင္းသြားခဲ့သည္။သည့္ ေနာက္မွာေတာ့ ‘‘ပထမေန႔မွာ  တင္တစ္ေယာက္ေတာ့ ေပ်ာ့ သြားၿပီေဟ့’’ ဟူသည့္ စကားတစ္ ခြန္းကိုသာ ၀ိုးတ၀ါးၾကားလိုက္ရ သည္။

ယမင္းသည္ ယခုတိုင္ ‘ပထမ’ ႏွင့္ တြဲဖက္အပ္စပ္ၿမဲျဖစ္ သည္။

ပထမ (၉)

အူေရာင္ငန္းဖ်ားႏွင့္ ၀မ္း ကိုက္ေရာဂါဟု ေရာဂါအမည္တို႔ ကို ပထမဆံုးအႀကိမ္သိရစဥ္က ယမင္းစိတ္ညစ္ခဲ့ရသည္။

ေနာက္ေတာ့ တိုးလို႔သာ စိတ္ညစ္ရျပန္သည္။ အဖ်ားက ၁၀၁ ဒီဂရီမွာ တိုင္ေနသည္။ ေခါင္းမူး၊ ပ်ိဳ႕အန္၊ ေမာပန္း႐ံုမက  ညတိုင္းညတိုင္း ေျခေတြလက္ ေတြ တဆတ္ဆတ္ တုန္လာတတ္ သည္။ ဗိုက္ေၾကာတင္းကာနာေန သည္။ ၀ဲယာနံ႐ိုးမ်ားေအာက္တြင္  တင္းေနသည္။

ျဖဴ၊ နီ၊ စိမ္း၊ ၀ါ၊ ညိဳ ေဆး ျပားမ်ားကို တစ္ေန႔စာအတြက္ ေရၾကည့္မိသည္။ စုစုေပါင္း ၂၉ လံုးတိတိ။ အူေရာင္ငန္းဖ်ားမို႔ ေဟာလစ္ကိုပင္ ဆန္ခါစစ္ကာ ေသာက္ေနရေသာ္လည္း ေဆး လံုးေတြကိုေတာ့ ပံုမပ်က္မ်ိဳေန သည္။ အစိုင္အခဲဟူ၍ ေဆးတစ္ မ်ိဳးသာ စားရသျဖင့္ အိပ္လို႔ လည္း မေပ်ာ္ေတာ့။ ေဆး၀ါးေဗ ဒ သင္ခန္းစာေတြ တက္စဥ္က သူ ငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ကို‘‘ႏွစ္ကုန္ ၍ စားေမးပြဲေျဖလွ်င္ ေဆးတစ္ခု ခ်င္းစီ၏ အေၾကာင္းအက်ိဳးေတြ မွတ္မိပါ့မလား’’ ဟု ယမင္းေမးခဲ့ သည္။

‘‘မပူပါနဲ႔  ယပက္လက္ရယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္ေလာက္ဆို အဲဒီေဆး ေတြအားလံုးနင္သံုးၿပီးသားျဖစ္ ေနမွာမို႔ အပိုင္ျဖစ္ေနမွာပါ’’ ဟု ျပန္ေျပာခဲ့ေသာ သူငယ္ခ်င္း တစ္ ေယာက္၏ အေျဖကို သတိရေန မိသည္။

ေက်ာင္းတစ္လေက်ာ္ပ်က္ သည့္ ရက္ပုိုင္းအတြင္း အဏုဇီ ၀ ေဗဒဌာနက စစ္ေသာ ပထမဆံုး စာေမးပြဲကို မေျဖျဖစ္ခဲ့။

ပထမ (၁၀)

မနက္ျဖန္ေက်ာင္းျပန္တက္ ရမည္။ ယမင္းစိတ္ထဲတြင္ ပထ မဆံုးေန႔ မဟုတ္ေသာ္လည္း ဒု တိယအႀကိမ္ ပထမဆံုးေန႔ဟု ထင္မိသည္။

ေဆး႐ံုကို ျပန္သြားရမည္။ ထပ္မူးသြားမည္လား၊ စာေတြ လိုက္ႏုိင္ပါ့မည္လား။ ေက်ာင္း ေစာေရာက္ေနလို႔ သီေရတာ တံ ခါးမဖြင့္ေသးလွ်င္ေၾကာင္ေတာင္ ေတာင္ရပ္ေစာင့္ေနမည္လား။ 

ပထမဆံုးေန႔လို ရင္ခုန္ေန သည္။ ‘ပထမ’ သည္ ယမင္းကို စိုးမိုးဆဲ။

ပထမ (၁၁)

မွတ္မိသမွ်ေသာ ‘ပထမ’ တို႔ ကိုျပန္လည္စုစည္း စဥ္းစားမိ သည္။ ေတြးေတာ ဆင္ျခင္ၾကည့္ သည္။ ခံစားနားလည္ယူသည္။ 

ေနာက္ ‘ပထမ’ ေပါင္းမ်ား စြာကို ေတြးျဖစ္သည္။

အလုပ္သင္ဆရာ၀န္ ပထမ ေန႔၊ အလုပ္၀င္ဆရာ၀န္ ပထမ ေန႔၊ အထူးကုဆရာ၀န္ ပထမေန႔၊ အသက္ (၄၀) ျပည့္ ဘ၀အစ ပထမေန႔၊ လုပ္ငန္းခြင္မွ အနား ယူသည့္ ပထမေန႔၊ လူနာျဖစ္  သည့္ ပထမေန႔၊ ေနာက္ဆံုးဘ၀ တစ္ပါးအတြက္ အဆင္သင့္ ျဖစ္မည့္ ပထမေန႔။ ပထမေန႔ ေပါင္းမ်ားစြာကို ေတြးၾကည့္ သည္။ မေရရာ၊ ၀ိုးတ၀ါး၊ မထင္ မရွား၊ ျဖတ္လမ္းေတြ၊ ၾကားကား ေတြ၊ ေရွာ့တ္ကတ္ေတြ ေခတ္စား  သလို ဇရာကေန မရဏကို ခုန္ ကူးသြားႏုိင္ေသးသည္။

ေနာက္ပထမအဆင့္၊ ပညာ ထူးခြၽန္မႈ ပထမအဆင့္၊ လူမႈ ထူးခြၽန္ ပထမအဆင့္၊ တရားႏွလံုးသြင္းႏုိင္မႈ ပထမအဆင့္၊ နိဂံုးေကာင္းမႈ ပထမအဆင့္၊ ပထမအဆင့္ေပါင္းမ်ားစြာကို စဥ္းစားၾကည့္မိသည္။ သာ၍ ေ၀၀ါးလာသည္။ ‘ပထမ’သည္ ‘ေကာင္းမြန္ျခင္း’ ႏွင့္ထာ၀ရတြဲမေနပါ။

ပထမ (၁၂)

ခုမွသတိရသည္။ ယမင္း မသိေသးေသာ၊ မမွတ္မိေသာ၊ မေတြးမိေသာ ‘ပထမ’ တစ္ခုက်န္ ရစ္ခဲ့သည္။

ထို ပထမကား ယမင္းဆို ေသာလူတစ္ေယာက္၏ ‘ဇာတိ’။  ထိုဇာတိ၏ ‘ပထမ’။ ပထမတို႔၏  ပထမဆံုးေသာ ‘ပထမ’။

ေပဖူးလႊာ မဂၢဇင္း
ၾသဂုတ္၊ ၁၉၈၈

7Day Daily webpage ကေန ကူးယူပါတယ္။ ဆဲဗင္းေဒးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

စေလ ငေနာ့ (ေက်ာ္ဇင္လတ္)

share by မြန္းေလးေဖေဖ