May 31, 2018

အေဝးထိန္း ခလုတ္တစ္စံု

"အေဝးထိန္း ခလုတ္တစ္စံု"
===============

                                      #ပုဏၰမီ

( ၁ )  ဒီေန႔ေတာ့ မမ ေရ ..  အေဝးထိန္း ခလုတ္တစ္စံု ဆိုတာ ကိုယ့္သားသမီးေတြနဲ႕  အေၾကာင္းတစ္စံုတရာေၾကာင့္  အေဝးမွာ  ေနထိုင္ေနရလို ႔ ေဝးေဝးကသာ အုပ္ထိန္းေစာင့္ေရွာက္ ေနႏိုင္တဲ့ မိဘေတြကို တင္စားၿပီး ေခၚေဝၚထားတဲ့ အသံုးအႏႈန္းေလးပါ ။
မ . ကလည္း  မ ရဲ႕  သားေတြကို နိုင္ငံရပ္ျခားမွာ လႊတ္ၿပီး ေက်ာင္းထား ထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္ ။ ပထမဆံုး အေနနဲ႔   ဒီလို လႊတ္ျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းေလးကို   သိခ်င္ပါတယ္ ။

**  မ . က သားေလးႏွစ္ေယာက္ ရွိတာ ႏွစ္ေယာက္စလံုး အေဝးပို႔ၿပီး ေက်ာင္းထား ထားပါတယ္ ။ ႏွစ္ေယာက္လံုး အဂၤလန္ႏိုင္ငံမွာပါ ။
သားအႀကီးေလးက အဂၤလန္ႏိုင္ငံ Warwick University   မွာ  Business and Law  စီးပြားေရး နဲ႕ ဥပေဒ ဘာသာရပ္ ကို သင္ေနၿပီး အငယ္ေလးက Cambridge Abbey college  မွာ  A level  သင္ယူေနပါတယ္ ။

ပို႔ျဖစ္တာကေတာ့ ဒီလိုပါ ။ မ . သားႏွစ္ေယာက္လံုး  ငယ္ကတည္းက ျမန္မာ အစိုးရေက်ာင္းမွာပဲ ပညာသင္ခဲ့ပါတယ္ ။ ခုလို အေဝးကို လႊတ္ၿပီး ပညာသင္ေစမယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ က ငယ္ကတည္းက ရွိခဲ့တာ မဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္ ။  မ တို႔ ႀကီးျပင္း ပညာသင္ယူခဲ့ရပံုကလည္း မိဘနဲ႔ ရင္အုပ္မကြာ ရွိခဲ့တယ္ ဆိုေတာ့ ကိုယ့္ကေလးေတြကိုလည္း အေဝးပို႔လႊတ္ ဖို႔က စိတ္ေတာင္ မကူးမိခဲ့တဲ့ အရာ ပါ ။

သားအႀကီးေလး ဆယ္တန္းေရာက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ သူက ဆယ္တန္းေအာင္ၿပီးရင္ သူ ဝါသနာပါတဲ့ Law  ဥပေဒ ဘာသာရပ္ ကို ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ သြားသင္မယ္ဆိုေတာ့ ကဲ .. လုပ္ခ်င္ရင္လည္း လုပ္ပါ ဆိုၿပီး  သူ  ဆယ္တန္း ေျဖၿပီးခ်ိန္မွာ အဲဒါက္ို စ စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္ ။ 
ဒါေပမယ့္ သူက ဆယ္တန္းမွာ ဂုဏ္ထူးေတြ အမ်ားႀကီးနဲ႕ ေအာင္ၿပီး  အမွတ္ကလည္း (၅၀၀) ေက်ာ္ ေနေတာ့ သူ႔ဘာသာ သူ႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔သူ ဒီက  ေဆးတကၠသိုလ္ကိုပဲ တက္ေတာ့မယ္ ျဖစ္ေရာ ။
မ . တို႔ကလည္း သူ႔ဘာသာ ေဆးပဲ တက္မယ္ ဆိုလည္း ၿပီးတာပဲ ေပါ့ေနာ္ ၊ သူ မသြားခ်င္ေတာ့ဘူး ဆိုတာကို အတင္း မလႊတ္ေတာ့ပါဘူး ။ ဒီက  ေဆးတကၠသိုလ္ ကလည္း ေကာင္းတာပဲ ဆိုေတာ့ေလ ။
သားႀကီး ေဆးေက်ာင္း ဒုတိယႏွစ္ အေရာက္မွာ သားငယ္ေလးက ဆယ္တန္း ေအာင္လာေတာ့ ေမွ်ာ္မွန္းထားသလို မျဖစ္ဘဲနဲ႔ ဂုဏ္ထူးကလည္း တစ္လံုးတည္း ၊ အမွတ္ကလည္း သိပ္ မေကာင္းဘူး ေပါ့ေနာ္ ။  
ဒီမွာ ပညာသင္မယ္ဆိုရင္ ဘာ တက္ရမွန္းလဲ  မသိ ျဖစ္ရေရာ  ၊ အဲဒီ အခ်ိန္ထိ သူကလည္း သူ ဘာဝါသနာပါတယ္ ဘာတက္ခ်င္တယ္ ဆိုတာလည္း မရွိေသးပါဘူး ။  

ကေလးေတြ  ေရွ႕ေရးအတြက္ မ . တို႔  မိဘေတြ ေပးႏိုင္တဲ့ အေမြ ဆိုတာ ကလည္း ပညာ ပဲဆိုေတာ့ မိဘက ေပးခ်င္ေတာင္ မွ သူ႔ အေနအထားက အေကာင္းဆံုး ျဖစ္လာဖို႔ မေရရာေတာ့တဲ့ အခါမွာ သူ ကိုယ္တိုင္ေရာ ၊ မ . တို႕ မိဘေတြ ကပါ ႏိုင္ငံရပ္ျခား ပို႔လႊတ္ၿပီး ေက်ာင္းတက္ဖို႔ လမ္းကိုပဲ  ေရြးလိုက္ေတာ့တာပါ ။  ဒီလိုပဲ ျဖစ္သြား ခဲ့တယ္ေပါ့ ။

သားငယ္ေလး က အရင္ ထြက္သြားၿပီး ဟိုမွာ ေက်ာင္းတက္ေနေတာ့ မွ သားအႀကီးကလည္း သူတကယ္ ဝါသနာပါတာ က Law   ဥပေဒ   ၊ သူ တက္မိတာက ( ဆယ္တန္းေအာင္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ဝန္းက်င္ဖိအား ဘာညာ နဲ႔မို႔ )  ေဆး ကို ေရြးခဲ့မိ ေပမယ့္  ေဆးတကၠသိုလ္ ဆိုတာမ်ိဳးက တကယ္တမ္း  ဝါသနာ မပါရင္ တစ္တန္းဆို တစ္တန္း အတန္းျမင့္ လာေလ ပင္ပန္းတာ သိသာလာေလ  ..  ဆက္ မလုပ္ႏိုင္ေလပါ  ။

အငယ္ေလး ကလည္း သြားလိုက္ေတာ့ သူလည္း ျပန္ စိတ္ပါလာၿပီ ..  အေဝးမွာပဲ သြားတက္ခ်င္ၿပီ   ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ  law  ပဲ တက္ပါ ေတာ့မယ္ ဆိုလို႔  .. 
မိဘေတြ အေနနဲ႔က အခ်ိန္ေတြကေတာ့ ပုပ္ၿပီးၿပီ ၊ ဒါေပမယ့္ တကယ္ လုပ္ခ်င္တယ္ လုပ္ႏိုင္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ မ . တို႔က မကန္႔ကြက္ မတားျမစ္ခ်င္ ေတာ့ပါဘူး ။ 
ဘုရင့္ေနာင္ေဖာင္ဖ်က္  ေဆးေက်ာင္းက ထြက္ၿပီး  လုပ္သာလုပ္ ဆိုၿပီး ..  ေဆးတကၠသိုလ္ ဒုတိယႏွစ္ ေျဖကာနီးမွာမွ သူ႕ပါ လႊတ္လိုက္ၿပီး ဟိုမွာ အစ ကေန  ျပန္စ ခိုင္းလိုက္တာပါ ။ 
( ၂ ) သားသမီးကို အေဝးမွာ ေက်ာင္းထားဖို႔ ကိုယ္တိုင္ ေက်ာင္းသြားတက္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့သူေတြလည္း  ေရဒီယိုနားဆင္သူ ပရိသတ္ေတြထဲမွာရိွေနပါတယ္ မ ။ 
ဒီေတာ့ ေက်ာင္းေရြးခ်ယ္တဲ့ အခါ ၾကံဳရတဲ့ အေတြ႔အၾကံဳေလးေတြ နဲ႔ ဘာေတြ ျပင္ဆင္ခဲ့ရတယ္ ဆိုတာေလးလည္း ျပန္လည္ မ်ွေဝပါဦးေနာ္  ။

**   ကိုယ့္ကေလးကို ႏိုင္ငံရပ္ျခား ပို႔လႊတ္ ေက်ာင္းထား ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ..
-  ပထမဆံုး မျဖစ္မေနေတြးရမွာက ကိုယ့္သားသမီးရဲ႕ ဉာဏ္ရည္ ပါ ။
ထူးခၽြန္ထက္ျမက္ ေနရမယ္ မဟုတ္ေပမယ့္ အခ်ိန္ကုန္ ေငြကုန္ လူပန္း မျဖစ္ေအာင္ က ေတာ့ သူ႔မွာ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ ပညာသြားသင္ ႏိုင္ေလာက္တဲ့ ဉာဏ္ရည္ ရွိပါ့မလား ဆိုတာ အရင္ေတြး ရပါတယ္ ။
ျဖစ္ႏိုင္ေလာက္တယ္ ထင္မွ လုပ္သင့္တယ္ ေပါ့ေနာ္ ။

-  ဒုတိယ အေနနဲ႔က  ေငြေရးေၾကးေရး ကိုလည္း ထည့္ စဥ္းစားရပါတယ္ ။  ေလးႏွစ္ကေန ေျခာက္ႏွစ္ေလာက္ ဆက္တိုက္ အကုန္ခံႏိုင္တဲ့ ပမာဏ ကို ကေလးပညာေရး ခါးလည္က ျပတ္မသြားရေအာင္ ...
ကိုယ့္မွာ ရွိတဲ့  ေငြဝင္လမ္း နဲ႔ ကုန္က်မယ့္  အကုန္အက် က မွ်ပါ့မလား ၊ Currency fluctuations  ေငြ အတက္အက်ႏႈန္း ၊ ဒါေတြ အကုန္ တြက္ထား ရပါတယ္ ။

သူမ်ားႏိုင္ငံေတြလို loan နဲ႔ ေငြေခ်းၿပီး တက္လို႔က  မျဖစ္ႏိုင္ .. Scholarship   ဆိုတာကလည္း က်ိမ္းေသေပါက္   ႀကိဳထည့္တြက္ ထားလို႔ မရတဲ့ အရာ ..  ေနာက္မွ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္ လို႔ တြက္တာထက္ တိက်ေသခ်ာေအာင္ လုပ္ထား ႏိုင္မွ အဆင္ေျပမွာပါ ။
ဒီတစ္ ႏွစ္စာေတာ့ ရွိတယ္ တက္ၾကည့္လိုက္ .. ေနာက္ႏွစ္ေတြက ေနာက္ေရာက္ယား ေပါ့ ဆိုတာမ်ိဳး  ( သူမ်ားမိဘေတြ အေနနဲ႕ေတာ့ မသိ )  မ  . တို႔ကေတာ့  မစဥ္းစား ရဲပါဘူး ။

-  ေနာက္တစ္ခ်က္က ဘယ္ႏိုင္ငံ ကို လႊတ္မွာလဲပါ ။ ႏိုင္ငံေရြးခ်ယ္ ရတာက ကိုယ့္တိုင္းျပည္နဲ႕ အနီးအေဝး ရွိမယ္ ၊  culture  ပံုစံ ရွိမယ္ ၊  ဘာသာစကား ရွိမယ္ ၊  ရာသီဥတု ရွိမယ္ ၊  သင္ၾကားတဲ့ ပညာေရးစနစ္ ပံုစံ ရွိမယ္ ၊  ေနာက္ ေဆြေတြ မ်ိဳးေတြ ရွိသလား ..  မိဘက ႐ုတ္တရက္ ထ လိုက္ရမယ္ဆို ဗီဇာ ကိစၥ လြယ္ကူႏိုင္ရဲ႕လား စသျဖင့္ ေတြ ေပါ့ေနာ္ ။

-  ၿပီးတဲ့အခါ တကၠသိုလ္ နဲ႔ ဘာသာရပ္ ေရြးခ်ယ္မႈ စဥ္းစားပါတယ္ ။ ပညာေရးၿပီးဆံုး လို႔ ဘြဲ႕ရလာခ်ိန္မွာ အဲဒီႏိုင္ငံမွာပဲ ဆက္ အလုပ္လုပ္မွာလား ၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ ျပန္လာမွာလား က  ခုခ်က္ခ်င္း ဘယ္လိုမွ မဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေသးတဲ့ အခါ ..    အလုပ္အကိုင္ ဘယ္ ႏွစ္  %  ေသခ်ာတဲ့  university  ဆိုတာမ်ိဳးနဲ႔ တစ္ကမ႓ာလံုး ဘယ္ႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ကိုင္လို႔ ရတဲ့ ၊  အလုပ္အကိုင္ လြယ္ကူႏိုင္တဲ့ ဘာသာရပ္မ်ိဳးကို ေရြးခ်ယ္ ရပါတယ္ ။

ေမြးထားတာကလည္း သားေလးေတြ ဆိုေတာ့ သူတို႔ဟာ တစ္ခ်ိန္မွာ  သူတို႔မိသားစုကို ဦးေဆာင္ရမယ့္ သူေတြပါ .. သူတို႔ ဖူးစာဖက္မယ့္ မိန္းကေလးက ဘာႀကီးပဲ ျဖစ္ေနျဖစ္ေန ေပါ့ေနာ္ ။ 
ရာႏႈန္းျပည့္ မဟုတ္ေတာင္ အတတ္ႏိုင္ဆံုး အလုပ္အကိုင္ ေသခ်ာေအာင္ စီစဥ္ေပးထားႏိုင္ တဲ့ သူကေလးေတြ အျဖစ္ မ . တို႔က  ႀကီးျပင္း ေစခ်င္တာပါ ။

အဲဒါေၾကာင့္ သားႀကီးေလးက Warwick University ( Warwick business school )  ကေန  ဥပေဒ ပညာကို သင္ယူၿပီး သားငယ္ေလးကေတာ့ A level  ၿပီးဆံုးတဲ့ အခါမွာ  finance and accounts  ဘာသာရပ္ကို သင္ၾကားဖို႔ သူတို႔ ဘာသာ စီစဥ္ထားပါတယ္ ။
အဲဒါေလး (၄) ခ်က္ ကို  ေသခ်ာ စဥ္းစားၿပီးတဲ့အခါ ရန္ကုန္မွာ ရွိတဲ့   ပညာေရး ေအဂ်င္စီ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို အကုန္ လိုက္ စံုစမ္းပါတယ္ ။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကို သြားတာပါ ။ 
ပညာေရးေအဂ်င္စီ တိုင္းက ေသခ်ာ ရွင္းျပေဆြးေႏြးေပးျခင္း နဲ႕ အရည္အခ်င္းစစ္ စာေမးပြဲေတြ ျပဳလုပ္ေပးျခင္းကို အကုန္  free  သြားတိုင္ပင္လို႔ ရပါတယ္ ။
တိုင္ပင္တဲ့ အခါမွာ နားမလည္တဲ့ မသိတဲ့ မိဘေတြ အေနနဲ႔  ကိုယ္ နားမလည္မခ်င္း ေမးျမန္းတိုင္ပင္လို႔ ရပါတယ္ ။
မ . သြားခဲ့တဲ့ ေအဂ်င္စီ တိုင္းက အကုန္စိတ္ရွည္လက္ရွည္နဲ႔ ရွင္းျပၾကပါတယ္ ။  ကိုယ့္ဘက္ကေတာ့  ကိုယ္ စဥ္းစားထားတဲ့ ႏိုင္ငံ ၊  ဘာသာ နဲ႔ ေက်ာင္းေတြ ရႏိုင္မယ့္ ေအဂ်င္စီ ကိုသာ  ေရြးခ်ယ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္ ။

-  ေက်ာင္းေတြ ေလွ်ာက္တဲ့အခါ မွာ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့  အဂၤလိပ္စာ အရည္အခ်င္းစစ္ IELTS  စာေမးပြဲကို British Council   မွာ  ေျဖပါတယ္ ။
မ . သားေတြက ျမန္မာေက်ာင္းပဲ တက္ခဲ့ေပမယ့္ ညေနပိုင္းေတြမွာ British Council  ကို တက္ထားသူေတြျဖစ္လို႔  IELTS  အတြက္က သူတို႔ (၁) လ (၂) လေလာက္ပဲ ျပင္ဆင္ရပါတယ္ ။

ေနာက္ .. သူတို႔က  တစ္သက္လံုး ျမန္မာေက်ာင္းပဲ တက္ခဲ့တဲ့ ကေလး ျဖစ္တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ ေက်ာင္းတက္ရတဲ့ ပံုစံနဲ႔ အသားက်ေစဖို႔ အတြက္ကေတာ့  ျမန္မာႏိုင္ငံကပဲ Connect Institute  မွာ   precollege program  ကို ႏွစ္လ တက္ပါတယ္ ။ အဲဒါက  အေတြ႕အၾကံဳ အေတာ္ ရေစၿပီး အက်ိဳး ရွိခဲ့ပါတယ္ ။

-   ပညာေရး ေအဂ်င္စီ ကိုေတာ့ Kings International education   ဆိုတာကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး အဲဒီကတဆင့္ ေက်ာင္းေလွ်ာက္တာ ၊ စေကာ္လာ ေလွ်ာက္တာ က စလို႔ ေနာက္ဆံုး ဗီဇာ ရၿပီး  ထြက္ခြာတဲ့ အထိ အဲဒီက အကုန္ တာဝန္ယူ ေဆာင္ရြက္ေပးပါတယ္ ။
အဲဒီက စီစဥ္ ၫႊန္ၾကားေပးတဲ့ အတိုင္း ကိုယ္က ေနာက္ကေန လိုက္လုပ္ သြားရံု ပါပဲ ။
အဲဒါက သားငယ္ တုန္းက လုပ္ခဲ့တဲ့ ပံုစံပါ ။

သားႀကီး  အလွည့္က်ေတာ့ မိဘေရာ . ကေလးပါ အစစအရာရာ အေတြ႕အၾကံဳ ရွိသြားၿပီ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေက်ာင္းလွမ္းေလွ်ာက္တာ က ေန ထြက္သြားတဲ့ အထိ အစအဆံုး သူ ကိုယ္တိုင္ပဲ အင္တာနက္ online  က တစ္ဆင့္ လုပ္ပါတယ္ ။

သားႀကီး တကၠသိုလ္တက္ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အဂၤလိပ္စာ အရည္အခ်င္းစစ္ စာေမးပြဲ  UKVI   ကို က်ေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခ်ိန္ကိုက္ စာေမးပြဲ မရွိတဲ့ အတြက္ စကၤာပူမွာ စာရင္းလွမ္းသြင္းၿပီး ဟိုမွာ သြားေျဖေစလိုက္ ပါတယ္ ။ 

ဒီၾကားထဲမွာ သားႀကီးက ေဆးတကၠသိုလ္က ထြက္ထားလိုက္ၿပီး ဟိုကို မသြားရခင္ အခ်ိန္ေတြ ပို ေနခဲ့တာမို႔ သားငယ္လို  precollege program   ကို မတက္ေတာ့ဘဲ သူ႔ဘာသာ အိမ္မွာ  self study  နဲ႔  စာအုပ္ဖတ္ ၊ အင္တာနက္ က တဆင့္ သင္ယူၿပီး  SAT  စာေမးပြဲ ဝင္ေျဖပါတယ္ ။

အဂၤလန္မွာ  ပညာသင္ဖို႔ က  SAT   အမွတ္ေတာ့ မေတာင္းေပမယ့္ သူ  ေက်ာင္းေလွ်ာက္ေတာ့ အဲဒီ အမွတ္ပါ  ထည့္ေလွ်ာက္ခဲ့တာဟာ အေထာက္အကူ ျဖစ္တယ္လို႔ ျပန္သိရပါတယ္ ။

အဓိက ကေတာ့ ခုေခတ္ဟာ ကမ႓ာတစ္ခုလံုးကို အင္တာနက္ online က တစ္ဆင့္ အလြယ္တကူ ဆက္သြယ္ႏိုင္တဲ့ ေခတ္မို႔လို႔   ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ ပညာသြားသင္လိုသူ ေက်ာင္းသားေရာ မိဘတိုင္းပါ  ပညာေရး  ေအဂ်င္စီေတြကို အားကိုးႏိုင္သလိုမ်ိဳး ..   ကိုယ္ ကိုယ္တိုင္ေတြကလည္း အင္တာနက္က တစ္ဆင့္ ကိုယ္သိလိုရာ လိုလားရာ ကို ရွာတတ္ေအာင္ လုပ္ယူထားႏိုင္ရင္ ပို အဆင္ေျပပါတယ္ ။

(၃)  သားသမီးကို ပညာသင္ၾကားဖို႕ အေဝးကို ပို႔လႊတ္ ထား ရတာမွာ အားနည္းခ်က္ နဲ႔ အားသာခ်က္ ေတြကေတာ့ ရွိမွာ ေပါ့ေနာ္ ။

**  အားသာခ်က္ အားနည္းခ်က္ ဆိုတာကေတာ့ အရာတိုင္းမွာ ရွိတတ္ၾကစၿမဲ ဆိုေတာ့ သားသမီးကို  မိေဝးဘေဝး ဟိုးအေဝးမွာ ပညာသင္ၾကားခိုင္းျခင္း ကလည္း အားနည္းခ်က္ အားသာခ်က္ အဆိုးအေကာင္း အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။  အားသာခ်က္ ေတြကေတာ့  .. 

-  ကေလးဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈ self confidence  အျပည့္အဝ ရွိသြားေစ ပါတယ္ ။ 
-  အရြယ္ ငယ္ငယ္နဲ႕ ကိုယ္႕ေျခေထာက္ေပၚ ကိုယ္ရပ္ႏိုင္ၿပီး  အမွီအခိုကင္းတဲ့ သူ independence  ျဖစ္သြားတယ္ ။ 

-  ကိုယ္ ဘာလုပ္ႏိုင္တယ္ . မလုပ္ႏိုင္ဘူး ကိုယ့္ရဲ႕ အားနည္းခ်က္နဲ႔ အားသာခ်က္ ေပါ့ ..  ကိုယ့္အေၾကာင္း ကို ကိုယ့္ဘာသာသိေနဖို႔ ခဲယဥ္းတဲ့သူေတြ ရွိပါတယ္ ။
မိဘက ေနာက္က လိုက္တြန္းေနသ၍ မသိၾကတာ မ်ားပါတယ္ ။ အေဝးေရာက္လိုက္ေတာ့ ကိုယ္ကလြဲလို႔ ကိုယ့္ေနာက္မွာ ဘယ္သူမွ မရွိတဲ့ အခါ  ကိုယ့္အေၾကာင္း  ကိုယ္သိ ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ပိိုနားလည္ လာပါတယ္ ။
-   ေနာက္တစ္ခု က  Responsibility  ေပါ့ .. တာဝန္သိ ၊ တာဝန္ယူ ၊ တာဝန္ခံႏိုင္မႈ ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို အတိအက် ပိိုနားလည္ လုပ္ေဆာင္ ႏိုင္ လာပါတယ္ ။

-  problem-solving skills   လို႔ ေခၚတဲ့   .. ျပႆနာ တစ္ခုရယ္လို႕ ၾကံဳလာရင္ ဘယ္လိုရင္ဆိုင္ေျဖရွင္း လိုက္ရမလဲ ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို မိဘနဲ႔ ရင္အုပ္မကြာ ေနေန ရေသးတဲ့ သူေတြထက္ ပို သေဘာေပါက္ ၾကပါတယ္ ။
-  ေန႔စဥ္နဲ႔ အမွ် စိန္ေခၚမႈ အသစ္ေတြနဲ႔ေတြ႕ၾကံဳ ေနရတဲ့ အခါ ေက်ာင္းစာ ၊ စာဖတ္တာေတြကေန ဘယ္လိုမွ သင္ယူလို႔ မရတဲ့ အသိ ပညာ ေတြကို အေတြ႕အၾကံဳေတြ ကေန သင္ယူႏိုင္ သြားပါတယ္ ။
-  အဲဒီေတာ့  Intellectual maturity  အသိဉာဏ္ပညာဆိုင္ရာ ရင့္က်က္မႈက တန္းတူ အသက္ အပိုင္းအျခား ေတြထက္ ျမန္ ေန ေစာေနႏိုင္ပါ တယ္ ။

-  ႏိုင္ငံေပါင္းစံု လူမ်ိဳးေပါင္းစံုရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ ေတြကို တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ေလ့လာခြင့္ ၊ ေကာင္းတာေလးေတြ ကို အတုခိုးခြင့္ ရသလို .. 
ကိုယ့္ဘာသာ တန္ဖိုးထား ျမတ္ႏိုးရေကာင္းမွန္း မသိခဲ့တဲ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္လူမ်ိဳးနဲ႔ ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမႈ ရဲ႕ အားသာခ်က္ေတြကို ထင္ထင္ရွားရွား ျမင္သာ လာပါတယ္ ။
-  ဝန္းက်င္မွာ ထိေတြ႕ ဆက္ဆံ ရတဲ့  Social exposure  မတူေတာ့တဲ့ အတြက္ လူေတြနဲ႔ ဆက္ဆံ ေပါင္းသင္းေရးမွာ သိသိသာသာ တိုးတက္ လာတယ္ ။
-  တစ္ခ်ိန္မွာ ကိုယ့္အတြက္ အခြင့္လမ္းေကာင္း ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အသိုင္းအဝိုင္းမ်ိဳးနဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံရတဲ့  social network  လူမႈကြန္ယက္ က်ယ္ျပန္႔တယ္ ။
အဲဒီ အခ်က္ေၾကာင့္ ပညာစံုလို႔ လုပ္ငန္းခြင္ ကို  ဝင္ၾကရေတာ့မယ့္ အခ်ိန္မွာလည္း အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမွာ  သာမယ္ လို႔ လည္း ထင္ပါတယ္ ။

-  လူ႔ေလာက နဲ႔ ကမ႓ာ တစ္ခုလံုး နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေတြးအျမင္ေတြက ပံုစံတစ္မ်ိဳး ေျပာင္း သြားႏိုင္တယ္ ။ mindset   ကိုက မတူေတာ့တာမ်ိဳးပါ  ။
-  ကိုယ္ က်င္လည္ခဲ့တဲ့ ကိုယ့္ဝန္းက်င္နဲ႔ မတူေတာ့တဲ့ ယွဥ္ၿပိဳင္ရမႈ ပံုစံ အသစ္ေတြကလည္း  ကိုယ့္ပန္းတိုင္နဲ႔ ကိုယ္သြားေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္း ကို တစ္နည္းတစ္ဖံု ျပဳျပင္ေပးႏိုင္ပါတယ္ ။

မေကာင္းတဲ့ အခ်က္ေတြလည္း ရွိပါတယ္ ။ ဒါေတြကေတာ့ ..

-  ကိုယ့္တိုင္းျပည္တြင္းမွာ ပညာသင္ၾကားေနတာထက္ ဘယ္လိုမဆို ေငြေၾကး အကုန္အက် မ်ားတယ္ ။  မိဘက သားသမီးဆီ  ေငြပို႔ ေငြလႊဲရတာ  ခက္တာတို႔ ၊  ေငြေၾကး လဲလွယ္မႈႏႈန္းထား မတည္ၿငိမ္တာေၾကာင့္ ေစ်းက ကြာဟ သြားတဲ့အခါ မိဘမွာ မ်က္လံုးျပဴး  ရတာေတြ ရွိပါတယ္ ။
-  ဘာသာစကား အခက္အခဲ ရွိတဲ့ ကေလးဆိုရင္ ဆက္ဆံေရး က အစ ျပႆနာ ရွိလာႏိုင္ပါ တယ္ ။
-  ဒီေခတ္ထဲမွာ အေဝးေရာက္ သားသမီးနဲ႕ မိဘ ဆက္သြယ္ေနႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္း ေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပၚေပါက္ လာၿပီ ဆိုေပမယ့္ မိဘနဲ႔ သားသမီး အၿမဲ ထိေတြ႕ ဆက္ဆံေနရတဲ့ ပံုစံ မရႏိုင္ေတာ့ဘူး ။  ရင္အုပ္ ကြာတယ္ ေပါ့ေနာ္ ။
-  ယဥ္ေက်းမႈ မတူတဲ့အခါ က်င့္ဝတ္ပံုစံ အေနအထားကလည္း ကေလးေတြမွာ နည္းနည္း အယူအဆ မွား ၊ အတုခိုး မွားတာေလးေတြ ရွိလာႏိုင္တယ္ ။

-  အထီးက်န္တာ . Home sick. အိမ္လြမ္းတာ ေတြ ၊ မတူညီတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ပံုစံ  culture shock  ေတြ က  ကေလးကို ထိခိုက္ ေစႏိုင္တယ္ ။
ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာ ရွိတုန္းက အျပည့္အဝ ရခဲ့တဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ . အမ်ိဳးအေဆြနဲ႔ ငယ္ သူငယ္ခ်င္း ေတြဆီက  social and emotional support   ေတြကလည္း ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ မရႏိုင္ေတာ့ဘူးေလ ။
-  ႏိုင္ငံႀကီးေတြမွာ လူမ်ိဳးဘာသာ ခြဲျခားမႈ ဘယ္ေလာက္မရွိ ဘူး ေျပာေျပာ လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈ  racism harassment  က ရွိသင့္သေလာက္ရွိေနဆဲ ကို ခံၾကရႏိုင္တယ္ ။
-  ျပင္ပႏိုင္ငံမွာ ပညာသြားသင္တဲ့ ကေလးကို  ေဆြမ်ိဳးအသိုင္းအဝိုင္း ပတ္ဝန္းက်င္က မုဒိတာ ပြားႏိုင္သူေတြက ဘာႀကီးမ်ား ျဖစ္လာမလဲ ရယ္လို႔  တအားႀကီး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႀကီး ေနၾကတာမ်ိဳး  ၊
ဒါမွမဟုတ္ မလိုလား သူမ်ိဳးကေတာ့   ျဖစ္မယ္ မထင္ပါဘူးကြာ .. ေစာင့္ၾကည့္ပါ  ဆိုတာမ်ိဳးေတြကို တခ်ိန္တည္းမွာ ရင္ဆိုင္ ေနၾကရတာက ကေလးအတြက္ ဖိအား ျဖစ္ေစတယ္ ။
-  ကမ႓ာတဝွမ္းက အားေကာင္းတဲ့ ၿပိဳင္ဘက္ ေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတာမို႔  တကၠသိုလ္ေကာင္းေကာင္း ၊ ဘာသာ ေကာင္းေကာင္း ကို ဝင္ခြင့္ ရဖို႔ ဆိုတာ မအိပ္မေန အေသအလဲ ႀကိဳးပမ္းမွ ရတတ္တဲ့ အရာလည္း ျဖစ္ေန တတ္ပါတယ္ ။

-  အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္က နဂိုတည္းက ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ မထိန္းသိမ္းႏိုင္တဲ့ self control မရွိတဲ့ ကေလး မ်ိဳးဆိုရင္  မိဘမ်က္ေစ့ေရွ႕ေမွာက္က လြတ္ေနတဲ့ အခါ အဆိုးဆံုး အေျခအေန အထိ ေဒါင္ခ်ာစိုင္း သြားႏိုင္ပါတယ္ ။

- ေနာက္တစ္ခုက က်န္းမာေရး ပါ ။
ဒါကေတာ့ အဓိက အက်ဆံုးပါ ပဲ ။ မိဘနဲ႔ ရင္အုပ္ကြာခ်ိန္မွာ မက်န္းမာရင္ သူတို႔မွာ အားငယ္ ဝမ္းနည္း ရတာ ၊ ဒီကေန ဘာမွ ေျပးလုပ္ေပးလို႔ မရတဲ့ မိဘက က်ေတာ့  ပူပန္စိတ္ဆင္းရဲ ရတဲ့ အထဲ ..
ကိုယ့္ႏိုင္ငံလို မဟုတ္တဲ့ သူမ်ား ႏိုင္ငံရဲ႕  health policy  ေတြအရ  appointment  မရွိရင္ အလြယ္တကူ ေဆးခန္းေဆးရံု မျပႏိုင္တာတို႔  ၊  NHS  နဲ႔ cover  ျဖစ္တဲ့ အထဲ အံမဝင္ရင္ အကုန္အက် အရမ္း မ်ားသြားတာ တို႔ကလည္း အေဝးကို သြားေရာက္ ေနၾကရသူေတြ အတြက္ အေတာ္ ဆိုးရြားတဲ့ အားနည္းခ်က္ အျဖစ္ ေမွ်ာ္လင့္ ထားရမယ့္ အခ်က္ေတြ ပါ ။

( ၄ )  ကေလးကို အေဝး လႊတ္ဖို႔ ဆိုရင္  ဘယ္ အသက္အရြယ္ အပိုင္းအျခားေရာက္မွ စိတ္အခ်ရဆုံး လို႔ ထင္ပါသလဲ ။

**  ကမ႓ာ အရပ္ရပ္မွာ အသက္ (၁၈)  ႏွစ္ ေရာက္ၿပီ ဆိုရင္  လူႀကီးစာရင္း စ သတ္မွတ္ၾကတယ္ ဆိုေပမယ့္  ေဆးပညာ အယူအဆ အရကေတာ့  Brain development  ဦးေႏွာက္ရဲ႕ပံုမွန္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ  fully matured   ျဖစ္ခ်ိန္က  (၂၅) ႏွစ္မွ ျပည့္စံုပါတယ္ ။

(၂၀) ေက်ာ္ၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ လူႀကီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ိဳး စ ခ်ႏိုင္လာၿပီ ဆိုတဲ့ အခါက်ေတာ့   ကိုယ့္ကေလး က  Mental maturity  စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ရင့္က်က္မႈ  အျပည့္ရွိၿပီး မွီခိုမႈကင္းတဲ့ ၊ ရင့္က်က္တဲ့ အေတြးမွန္ေတြ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေတြး ႏိုင္မယ့္ ၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ႏိုင္မယ့္  အရြယ္ကို ေမွ်ာ္မွန္းရရင္ (၂၀) ကေန (၂၅) မွာ လႊတ္တာ ပို သင့္ေတာ္မလား လို႔ ထင္မိပါတယ္ ။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွာပဲ  အေဝး လႊတ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ မိဘက အခ်ိန္မေရြး ထ လိုက္လို႔ရ ေနတဲ့ အခါ အသက္က ဒီ့ထက္ ငယ္ရြယ္လည္း ရႏိုင္ပါတယ္ ။ လူမ်ိဳးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ပံုစံကလည္း မကြာလွဘူး ဆိုေတာ့ေလ ။

အဲဒီလိုသာ ေျပာတာ မ . သားငယ္ေလးကို စ လႊတ္လိုက္တဲ့ အသက္က (၁၇) ေတာင္ မျပည့္ေသးပါဘူး ။ (၁၆) ႏွစ္ေက်ာ္ရံုေလး  ပဲ ရွိပါေသးတယ္ ။ 
ဒါေပမယ့္ မိဘတစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ..
-  ကိုယ့္ကေလး ကို  သူ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ္ လို႔ ယံုၾကည္စိတ္ခ်တဲ့ ခံစားခ်က္ ရွိတာရယ္ ၊
-  တကၠသိုလ္ တက္ဖို႔ A level ပညာေရးကို ဒီကေန မယူဘဲ ဟိုကသာ စ ယူ ေစခ်င္တာရယ္ ၊
-  ေနာက္ သူ႔လိုပဲ သူနဲ႔အတူ သူ႔ သူငယ္ခ်င္းေလးေတြ  သက္တူရြယ္တူ လိမၼာႀကိဳးစားၾကတဲ့  မိေကာင္းဖခင္ သားသမီး  (၁၆) (၁၇) ႏွစ္ ေလးေတြ   ျမန္မာကေလး (၅) ေယာက္ အတူသြားၾကတာ မို႔ အေဖာ္လည္း ေကာင္း ေနတယ္ . အျပန္အလွန္ အမွီသဟဲ ျပဳႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ ရယ္ နဲ႔ အဲဒီ အရြယ္ေလးမွာ ပဲ အေဝးႀကီး လႊတ္လိုက္သလို ျဖစ္သြားမိတယ္ ေပါ့ေနာ္ ။

ဒါေပမယ့္  သူ ဘယ္လို ရင္ဆိုင္ ခဲ့ရမလဲ ၊ mentally matured   စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ရင့္က်က္မႈကလည္း အျပည့္အဝ မရွိႏိုင္ေသးတဲ့ အခါ အရာရာ ဟာ သူ႔အတြက္ ဘယ္ေလာက္ ခက္ခဲခဲ့မလဲ  ဆိုတာ ခု ျပန္ေတြးရင္ ခု ျပန္ သနားမိပါတယ္ ။

သားအႀကီးေလး ဆိုလည္း (၁၉) ႏွစ္ မွ  သြားတယ္ ဆိုေတာ့ အငယ္ေလးနဲ႔ စာရင္ ( သားအႀကီး ကလည္း ျဖစ္ေနေတာ့ သူက နဂိုတည္းက )  ရင့္က်က္ခဲ့တယ္ ဆိုေပမယ့္ သူ႔ ေက်ာင္းမွာ ျမန္မာအေဖာ္ တစ္ေယာက္မွ မရွိတဲ့ အခါ  သူလည္း ေတာ္ေတာ္ေတာ့ lonely  ျဖစ္ရွာပါမယ္ ။ 
သူ႔ တကၠသိုလ္နဲ႕ ကပ္ရက္ ၿမိဳ႕ေလးက  ျမန္မာကေလး တစ္ေယာက္နဲ႔ အဆက္အသြယ္ မရခင္စပ္ၾကား သူ ရင္ဆိုင္ ခဲ့ရတဲ့ အခက္အခဲကေတာ့ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့မယ္  ေပါ့ေနာ္ ။

ဒါေပမယ့္  တစ္ခု ရွိတာက မ . သားေတြဟာ အရမ္း လူေပါင္း ဆန္႔ၾကပါတယ္ ။  ေရာက္ေလရာ အရပ္မွာ ေတြ႕တဲ့သူနဲ႔ ျဖစ္ေအာင္ေပါင္းႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္း ရွိၾကပါတယ္  ။  အဲဒါေလး တစ္ခုကေတာ့ နည္းနည္း စိတ္ေအး စရာ ေကာင္းတယ္ေပါ့ေနာ္ ။

မိဘေတြ အေနနဲ႔ ကိုယ့္သားသမီးေပၚမူတည္ၿပီး လႊတ္မယ့္ အသက္အရြယ္ကို ေသခ်ာ ဆံုးျဖတ္ၾက ေစခ်င္ပါတယ္ ။

(၅)  မျဖစ္မေန လႊတ္ရေတာ့မယ္ ဆိုရင္ သူတို႕စိတ္ကို ဘယ္လို ျပင္ဆင္ေပးမလဲ ။ ကိုယ့္ကိုယ္ေရာ ဘယ္လို ျပင္ဆင္လဲ ။

**   သူတို႔မွာ သူတို႔ရဲ႕ ေရွ႕ခရီးအတြက္ စိတ္လႈပ္ရွားရတာေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ ေနႏိုင္ပါတယ္ ။ မိဘ မိသားစု သူငယ္ခ်င္းေဟာင္းမ်ားနဲ႔ ခြဲခြာရတဲ့ ဒဏ္ အျပင္ အသစ္ေတြ သူစိမ္းေတြ အမ်ားႀကီးနဲ႔ ရင္ဆိုင္ရမယ့္ အေရးကလည္း စိတ္မေအးစရာပါ ။
ဒါေတာင္ မ . သားေတြ အဖို႔က language  ဘာသာစကား ျပႆနာက လံုးဝ မရွိလို႔ ေတာ္ပါေသးတယ္ ။ တခ်ိဳ႕ ကေလးေတြဆို အဲဒီ ျပႆနာကလည္း အေတာ္ႀကီးၾကေတာ့ ပိုလို႔ေတာင္ စိတ္ဖိစီးၾက ရရွာမွာပါ  ။

စိုးရိမ္စိတ္ အနည္းနဲ႔ အမ်ား ရွိေနႏိုင္တဲ့ သူတို႔ေလးေတြ စိတ္ထားတတ္ဖို႔ ေတာ့ မ . က အျပဳအမူေလး တခ်ိဳ႕ ေတာ့ သင္လိုက္ပါတယ္ ။

-  မေမွ်ာ္လင့္တာေတြ ၾကံဳလာရႏိုင္တာကို ေမွ်ာ္လင့္ထားပါ ။
-  ၾကံဳလာရတာေတြက ကိုယ့္ ေန႔စဥ္ဘဝ daily life  ကို  အရမ္းႀကီး ထိခိုက္ မေနရင္ လစ္လ်ဴစိတ္ ေမြးပါ ။
-  ဘာကိုပဲ ေၾကာက္ေၾကာက္ အဲဒီ အေၾကာက္တရားကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္း က ရွိကိုရွိပါတယ္ ၊ ရွာေဖြပါ ။  အေၾကာက္တရားဆိုတာ ရင္ဆိုင္လိုက္ၿပီးရင္ ထပ္ေၾကာက္ေနစရာ မရွိေတာ့ပါဘူး ။

-  မျဖစ္ႏိုင္တာ မရွိဘူး အကုန္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ ၊  သူမ်ား လုပ္ႏိုင္ရင္ ငါလည္း လုပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ ျပင္ဆင္ပါ ။
-  ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ ထင္ျမင္ခ်က္ေတြကို အေသႀကီး မထားပါနဲ႔  flexible  ျဖစ္ေအာင္ေနပါ ။
-  ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ေရာ ၊ ၾကံဳလာရတဲ့ အေျခအေနေတြ ေပၚမွာပါ အေကာင္းျမင္ဝါဒ ကို က်င့္သံုးပါ ။

-  အေျပာင္းအလဲ အတက္အက် ေတြကို လက္ခံပါ ။
-  သူစိမ္းတို႔ရဲ႕ အလည္မွာ ဘယ္ေတာ့မွ ႏွစ္ခါျပန္ ရ မလာႏိုင္ေတာ့တဲ့ အခြင့္အေရး မွန္သမွ်ကို ရလာခ်ိန္ေလးမွာ  ႀကိဳးစား ဖမ္းဆုပ္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ပါ ။ ရလာတဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြ အတြက္လည္း သက္ဆိုင္သူတိုင္းကို ေက်းဇူးတင္ပါ ။

-  အိမ္နဲ႔ လံုးဝ အဆက္မျပတ္ေအာင္ ေနပါ ။
-  Home sick ဆိုတဲ့ အရာက control  မလုပ္ႏိုင္တဲ့ အရာ မဟုတ္ပါဘူး ။  တစ္ခ်ိန္မွာ လူတိုင္း ေက်ာ္လႊားႏိုင္ပါတယ္ ။
-  ဘာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္အရာကို ၾကံဳလာလာ ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚပဲ ကိုယ္ရပ္ ၊ ကိုယ့္အားပဲ ကိုယ္ကိုး ရေတာ့မယ္ .. ဘယ္သူမွ ကိုယ့္ေနာက္မွာ မရွိႏိုင္ဘူး  ဆိုတာ မေမ့ပါနဲ႔ ။

ေနာက္ ေသခ်ာ သင္ရတာကေတာ့ လူအမ်ားနဲ႔ ဆက္ဆံတဲ့အခါ  humble   ျဖစ္ဖို႕ပါ ။  အလကားေနရင္း လူ႔ေအာက္က်ိဳ႕ ေၾကာက္ရွိန္ ေနရမယ္ေတာ့  မဟုတ္ ၊  က်ိဳးႏြံႏွိမ္ခ်ေသာ အမူအရာ ရွိဖို႔ နဲ႔ ကိုယ္သိကိုယ္တတ္ ဆိုၿပီး  ေထာင္ေထာင္ ေထာင္ေထာင္ မလုပ္ေနဖို႕ပါ ။
ဒါက စိတ္ကို ျပင္ဆင္ႏိုင္ရာ ေရာက္သလို ကိုယ့္ဘဝ  ေအာင္ျမင္မႈရဲ႕ ေသာ့ခ်က္ လည္း ျဖစ္ပါတယ္ ။

သားေတြရဲ႕  စိတ္အတြက္သာ ျပင္ဆင္ခိုင္းၿပီး မိဘ အေနနဲ႕  မ . က  ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ကေတာ့ သိပ္ မျပင္ဆင္ရပါဘူး ။ 
မ . က စိတ္မာတဲ့ အေမ လို႔ လူတိုင္းက သတ္မွတ္ၾကပါတယ္ ။  အမွန္က အတြင္းမွာ ေတာ္ေတာ္ေပ်ာ့တာ လူ ရိပ္မိမိ  မရိပ္မိမိ ေပါ့ေနာ္   ။
ဒါေပမယ့္ မ . ထက္ ပိုဆိုးေနတဲ့ သူတို႔ အေဖကို ေတာ္ေတာ္ေလး ႏွစ္သိမ့္ ယူေနရတာနဲ႕ပဲ မ . က သားေတြနဲ႔ ခြဲခြာရတဲ့ ဒဏ္ ကို ခံႏိုင္လာတယ္ ေျပာရမွာ ေပါ့ေနာ္ ။
သူက မ . ထက္ ခံစား တတ္ပါတယ္ ။ သားေတြကို သူက အရမ္းခ်စ္တယ္ ။ အေမျဖစ္တဲ့ မ . ေလာက္ မနီးကပ္ဘူး ဆိုရင္ေတာင္ ဒီ့ျပင္ အေဖေတြနဲ႔စာရင္ေတာ့ အင္မတန္ လက္ပြန္းတတီး ေနတတ္တဲ့ ဖခင္မ်ိဳး ကိုး  ။

ဒီမွာ က်န္ခဲ့မယ့္ မိဘေတြ အတြက္ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ လင္မယား ဆိုလည္း လင္နဲ႔ မယား ၊ ဒါမွ မဟုတ္ မိဘ ေမာင္ႏွမ သူငယ္ခ်င္းေကာင္း စသည္တို႔နဲ႔  လစ္ဟာသြားတဲ့ ရင္တြင္း ခံစားခ်က္ကို အစားထိုးတာက လူကို အလုပ္အကိုင္ မပ်က္ ေနေပ်ာ္ ေစပါတယ္ ။
ကိုယ့္ အားလပ္ခ်ိန္ေတြကိုလည္း ကိုယ္ဝါသနာပါတာ တစ္ခုခုနဲ႔  occupied  ျဖစ္ေအာင္ ေနပါ  ၊ ကေလးေတြ ၾကံဳရတဲ့ အေကာင္းအဆိုး အတက္အက် အေျပာင္းအလဲေတြတိုင္း အတြက္လည္း  တအားလိုက္ ခံစားမေနပါနဲ႔  လို႔ ။

ေနာက္ လူဆိုတာ ဘယ္သူမွ perfect  ျဖစ္တယ္ရယ္ ဆိုတာ မရွိႏိုင္တဲ့ အတြက္ ကိုယ့္ကေလးေတြ  ၾကံဳလာရမယ့္ အရာရာမွာ အေကာင္းဆံုးခ်ည္း ျဖစ္ေနရမယ္ ဆိုတဲ့ စိတ္ ၊ သူမ်ားနဲ႔ ယွဥ္ၿပီး ေမာေနမိတတ္တဲ့ စိတ္ေတြကိုလည္း ေလ်ာ့ထားၾကရပါမယ္ လို႔ ။

(၆)   အေဝးေရာက္ေနတဲ့ သားသမီးကို စည္းကမ္းပိုင္းဆိုင္ရာပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ့ ဘယ္လို ထိန္းေက်ာင္းထားသလဲ ဆိုတာေလးလည္း သိခ်င္ပါတယ္ ။

**   အဓိက ကေတာ့ အေဝးကို လႊတ္ေတာ့မယ့္ ကေလးဟာ  must  နဲ႔  should  ဘာလုပ္ရမယ္ ဘာမလုပ္ရဘူး ၊ ဘာလုပ္သင့္တယ္ ဘာမလုပ္သင့္ဘူး ဆိုတဲ့  do or don't   အသိဉာဏ္ ကို ငယ္ကတည္းက ပ်ိဳးေထာင္ အျမစ္စြဲ ပါေနဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္ ။ 
ဒါမွ စိတ္ခ်လက္ခ် အေဝးမွာ လႊတ္ထား ႏိုင္မွာပါ ။ 
အဲဒါေလးတစ္ခ်က္ ကိုယ္တိုင္ သိမထားရင္ မိဘက ဒီကေန လွမ္းအုပ္ထိန္းရမွာ ဘယ္လိုမွ အဆင္ မေျပႏိုင္ေတာ့ ပါဘူး ။ 

က်န္တာကေတာ့ သားေတြ အေဝးေရာက္ မေနခင္ ဒီမွာပဲ လက္ပြန္းတတီး ရင္အုပ္မကြာ အတူႀကီး ရစဥ္ အခ်ိန္ က ပံုစံ အတိုင္းပဲ ဆက္ ထိန္းေက်ာင္း ထားခဲ့တာေတြ ရွိပါတယ္ ။

-  ကိုယ့္ရဲ႕ attitude  သေဘာထား က ကိုယ့္သားသမီးေတြ အေပၚမွာ ပံုရိပ္ အၿမဲထင္တတ္တယ္ ဆိုတာ ယံုၾကည္သူေတြမို႔ သူတို႕ ပါပါေရာ မ ပါ ကေလးေတြရဲ႕ Role Model  အတတ္ႏိုင္ဆံုး ျဖစ္ေအာင္ ေနပါတယ္ ။
က်န္တာေတြထက္ စာရင္ အဓိက ကေတာ့ လူေရွ႕တင္ နဲ႕ လူကြယ္ရာ ဘယ္ေနရာျဖစ္ျဖစ္  လူအမ်ားေရွ႕မွာ မလုပ္သင့္တာ မလုပ္ရဲတာ မွန္သမွ် ကို လူကြယ္ရာမွာလည္း မလုပ္ရဘူး ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို မိဘက လမ္းျပထားႏိုင္ရင္ ကေလးေတြလည္း မိေဝးဘေဝးမွာ မလုပ္သင့္တာ မွန္သမွ် မလုပ္ရဲ မလုပ္ၾကဘူး ဆိုတာေလး စြဲေနေအာင္ လုပ္ပါတယ္  ။
-  ကိုယ့္ စည္းကမ္း ဆိုတာေလးေတြေတာ့ ခ်ထားတာေတြ ရွိေပမယ့္ ကေလးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီဟာ သူ႔ပံုစံ ၊ သူ႔  own individual personalities   နဲ႔ သူ ၊  သီးသန္႔ တသီးတျခား စီ  unique  ျဖစ္ၾကပါတယ္ .. အႁမႊာ ဆိုရင္ေတာင္ မတူပါဘူး ။ 
အေၾကာင္းအရာ အျဖစ္အပ်က္ တစ္ခုကို ေတြးေခၚ တုန္႔ျပန္မႈ မတူၾကဘူး ဆိုတာကို လည္း လက္ခံ ထားပါတယ္ ။
ကိုယ္ စဥ္းစား စည္းကမ္းခ် ထားတာနဲ႔ မတူတိုင္း အေဝးေရာက္ သားသမီးကို  ငယ္ငယ္ကလိုမ်ိဳး "  မရဘူး ဒါပဲ ျဖစ္ရမယ္ " လို႔ မလုပ္ေတာ့ပါဘူး ။

-  ကေလးမွာ သူ႔ အျမင္ point of view  နဲ႔သူ ဆိုတာ သူ႔ကို မထိခိုက္ေစရင္ လက္ခံပါတယ္  ။
-  ကိုယ့္ limit  ကိုယ့္ boundaries  ေတြက ဘာလဲ ဘယ္ေလာက္လဲ ဆိုတာေတာ့ ကေလး က ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိထားရပါမယ္  ။ 
ဒါေပမယ့္ ကိုယ္သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေဘာင္က ျပင္လြယ္ေျပာင္းလြယ္ flexible  ျဖစ္ဖို႔နဲ႔  reasonable  ျဖစ္ဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္ ။
ေဘာင္က သိပ္က်ဥ္း ေနရင္ ကိုယ္ဆိုရင္ေကာ လိုက္နာႏိုင္မယ့္ အရာေတြ ဟုတ္ရဲ႕လား ေပါ့ေနာ္  ။

-  ေနာက္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ေတြေပါ့ ။  ဒါေတြကလည္း မျဖစ္ႏိုင္တာေတြ မလုပ္ဘဲ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ရွိတာေတြပဲ လုပ္ရမယ္ ။ ဒါလည္း  flexible   ျဖစ္ရပါမယ္ ။
-  မိဘနဲ႔ သားသမီး ေပမယ့္  Respect  ဆိုတာ အျပန္အလွန္ ရွိအပ္တဲ့ အရာပါ ။ သူ႔အေပၚမွာ မိဘက မေလးစားႏိုင္ရင္ ထိန္းေက်ာင္း ပံုစံခ်ႏိုင္ဖို႔က မလြယ္ပါဘူး ။

-  မိဘ ဆိုတာ မိဘလည္း မိဘ ၊ သူငယ္ခ်င္းလည္း သူငယ္ခ်င္း ျဖစ္ေအာင္ ေနရပါမယ္ ။  ဒါေပမယ့္ အေရးႀကီးတာက  သူငယ္ခ်င္း ဆိုတိုင္းလည္း  ကိုယ္က သူ႔ရဲ႕  best friend   ေတာ့ ဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္ပါမယ္ ။
ဒါကို သေဘာေပါက္ၿပီး  ေလာဘ မႀကီးသင့္ပါဘူး ။ အေဝးေရာက္ သားသမီး တစ္ေယာက္ ရဲ႕ ရင္ဖြင့္ခ်င္သူ . အၿမဲ ဖုန္းဆက္သြယ္သူ . စသည္ဟာ ကိုယ္ မဟုတ္ေနရင္လည္း နားလည္ ႏိုင္ရပါမယ္ ။  best friend  မျဖစ္ရလို႔ ဝမ္းနည္းတာ . မနာလိုတာ မိဘမွာ ရွိေနရင္ သားသမီး အတြက္က အဆင္မေျပ ပါဘူး ။ 
-  ေလာဘကေတာ့ ဘယ္ေနရာမွာမွ မႀကီးသင့္ေတာ့ ပါဘူး ။

-  ကေလးနဲ႕ အဆက္မျပတ္ေအာင္ ေနပါ ။ သူတို႔ အေပါင္းအသင္း သူငယ္ခ်င္း ေလးေတြရဲ႕ အေၾကာင္း အၿမဲေမးျမန္း စိတ္ဝင္စား  ေနပါ ။
ဒီေခတ္က fiber  ေတြ  messenger  ေတြကေန စကားေျပာလို႔ ရေနတာ ႐ုပ္ၾကည့္လိုက္တာနဲ႔ ကိုယ့္ကေလး ဘာျဖစ္ေနၿပီလဲ သိေအာင္လုပ္ထားရပါမယ္ ။ 
သူတို႔ အသိုင္းအဝိုင္းကိုလည္း သူတို႕ နဲ႔ စကားေျပာခ်ိန္မွာ ကိုယ္က စ ႏႈတ္ဆက္ စကားဝိုင္းထဲ ဆြဲေခၚၿပီး ေလ့လာလို႔ ရပါတယ္ ။
video call နဲ႔ စကားေျပာၾကတဲ့ အခါ မိဘေတြ သိသာႏိုင္တဲ့  Warning Signs  ေတြက ကေလးမ်က္ႏွာ မွာ ေပၚ ေနတတ္ပါတယ္ ။ သူ စိတ္ညစ္ေနလား ၊ တစ္ခုခု  ခိုးလုပ္ေနလား စသျဖင့္ ေပါ့ေနာ္  ။

-  ကေလးမ်က္ႏွာကို ကိုယ္က သိေနေပမယ့္ ကိုယ့္မ်က္ႏွာကိုေတာ့ ကေလးက အကုန္ မဖတ္တတ္ရင္ ပိုေကာင္းပါမယ္ ။  ဒီမွာ ကိုယ္ၾကံဳ ေနရတဲ့ စီးပြားေရး . လူမႈေရး . က်န္းမာေရး . ကိုယ့္ stress   ေတြ ကေလးကို မကူးစက္ ပါေစနဲ႕ ။

-  တစ္ခုခုဆို ကိုယ္ကအရင္ စိတ္ေအးေအး ထားပါ ။  ကေလးကို ဖိအား ေပးသလို မျဖစ္ေစ ပါနဲ႕ ။
-  ကိုယ္က လက္လွမ္း မမီႏိုင္ခ်ိန္မွာ အေသးအမႊားေလးေတြနဲ႕ ေျဖမဆည္ ႏိုင္တာ . ေခၽြးထြက္ ေနရတာမ်ိဳး ျဖစ္မေနပါနဲ႕ ၊ ဒါေပမယ့္ ႀကီးႀကီးမားမားေတြကို လစ္လ်ဴရႈမိ ထားတာမ်ိဳးလည္း  ျဖစ္မေန ပါေစနဲ႔ ။
-  သူတို႕ stress ေတြမ်ားလာရင္ ဘယ္လို တုန္႔ျပန္ ကုန္ၾကသလဲ ဆိုတာ ကိုယ္က အၿမဲ သိေနေအာင္ မျပတ္ ေလ့လာေနရ ပါတယ္ ။ 
တမင္သက္သက္ ႐ိုင္းခ်င္တာလား . စိတ္ညစ္ေနခ်ိန္လား မသိဘဲ ကိုယ္က သူ႔ အမူအရာမွာ ေဗြယူမိရင္ ကေလးမွာ ပို ထိခိုက္ သြားတတ္ပါတယ္ ။

-  လူတစ္ေယာက္မွာ  morally support  လုပ္ေပးမယ့္သူ အခ်ိန္မေရြး ရွိေနႏိုင္ျခင္းက သူတို႔ဘဝ တိုးတက္ေအာင္ျမင္ေရးမွာ အဓိက အေရးႀကီးတဲ့ ေသာ့ခ်က္ပါ ။
မိဘလုပ္သူက ကိုယ့္သားသမီးရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ခြန္အား အတြက္ ဘယ္အခ်ိန္ေလာက္မွာ  ခြန္အားျဖည့္ Booster  dose  တင္ေပးရမလဲ ဆိုတာ သိေနရပါမယ္ ။
-  ကိုယ့္ကေလး နဲ႔ အၿမဲ မျပတ္ စကားေျပာပါ ။ အၿမဲကို ေျပာပါ ။
ဒါေပမယ့္  ေျပာရင္လည္း ကိုယ့္ဘက္က ေျပာတာနည္းနည္း နားေထာင္တာ မ်ားမ်ား ျဖစ္ေနမွသာ သူတို႔အေၾကာင္းနဲ႔ စိတ္ခံစားခ်က္ကို ကိုယ္က သိႏိုင္ပါတယ္ ။ 
အေမေတြ မ်ားေသာအားျဖင့္က ေတြ႕တုန္းမွာ ကိုယ္ကခ်ည္း တတြတ္တြတ္ ေပါက္ေပါက္ေဖာက္ ေနခ်င္ မိတတ္ၾကတယ္ ။ ကေလးက စိတ္ညစ္တတ္ပါတယ္ အဲဒါမ်ိဳးကို ။

- သူ႕ဘက္က စ ဆက္သြယ္ ဖုန္းေျပာခ်င္တာမ်ိဳးကိုသာ ႀကိဳဆိုၿပီး ကိုယ့္ဘက္က တက်ီက်ီ တဆက္တည္း ဆက္ လုပ္ေနတာမ်ိဳး ၊ သူ အားခ်ိန္နားခ်ိန္ အိပ္ခ်ိန္ မွန္းမသိဘဲ မိဘက ေျပာခ်င္ခ်ိန္ ေျပာရမယ္ ဆိုတာမ်ိဳး မလုပ္မိေအာင္ သတိထားရပါမယ္ ။ 
အထူးသျဖင့္ စကားေျပာရတဲ့ အခ်ိန္ တခဏမွာ ရန္ မျဖစ္မိေအာင္ သတိထား ရပါမယ္ ။

-  ကိုယ့္ကေလးကို မ်က္စိမွိတ္ ယံုေနရမယ္ မဟုတ္ေပမယ့္ ယံုၾကည္ေပးပါ ။  အၿမဲ သံသယ နဲ႕ မဟုတ္တာ လုပ္ေတာ့မယ့္ သူလိုမ်ိဳးခ်ည္း မဆက္ဆံ ပါနဲ႔ ။ 
-   ကိုယ္မွားသြားရင္လည္း  ျမံဳ မေနပါနဲ႔ ေတာင္းပန္လိုက္ပါ ။
-  သူတို႔ ရဲ႕ ရလဒ္ေတြကို ေသးေသးေလး ျဖစ္ျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳေပးပါ ။ လုပ္ရပ္ေကာင္းေလးေတြကို ေက်းဇူးတင္ပါ ။
ကိုယ္သူ႕ကို အရမ္း ခ်စ္တယ္ ဆိုတာေလး သူအၿမဲ သိေနေအာင္ လုပ္ပါ ။ စကားေျပာတိုင္း ခ်စ္တယ္ ဆိုတာေလး ထည့္ေျပာပါ ။
-  မ်ားေသာအားျဖင့္ မိဘေတြက အေဝးေရာက္ သားသမီးကို ဘာသာေရးနဲ႔ အုပ္ထိန္း ၾကပါတယ္ ။ မ . ကေတာ့ ဘာေလးလုပ္ပါလား ဆိုတာကို ေျပာျပထားၿပီးရင္ သူတို႔ လုပ္ခ်င္စိတ္ရွိမွ လုပ္ေစ ပါတယ္ ။
ကိုယ္က အတင္း လုပ္ေစခ်င္ေပမယ့္ သူတို႔ ကိုယ္၌က မလုပ္လိုရင္ ဘာ အက်ိဳးမွ ရွိမလာႏိုင္ လို႕ပါ ။

-  ပိုက္ဆံ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အသံုးနဲ႔ အျဖဳန္းကို အရင္ကတည္းက သင္ၾကား ေပးထားရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္  ကေလးေတြ  စာရင္းတင္ရင္ အတိအက်ေလးက အစ လိုက္ေျပာ ေဝဖန္ အျပစ္တင္ မေနရ ပါဘူး ။
ငါ .. ငါ့ မိဘ ပိုက္ဆံကို အလကားေနရင္း ျဖဳန္း မပစ္သင့္ဘူး ဆိုတာ ကေလးရဲ႕ အသိစိတ္သာ ျဖစ္သင့္ၿပီး မိဘကေတာ့ ငါ့ပိုက္ဆံေတြ ၊ ငါ့ပိုက္ဆံေတြ ဆိုတာမ်ိဳး လုပ္ မေနရဘူးေပါ့ေနာ္ ။

-  က်န္းမာေရး အတြက္ အိပ္ခ်ိန္ ၊ စားခ်ိန္ နဲ႔ ဘာေတြ စားျဖစ္ေနလဲ ဆိုတာ သိေအာင္ အၿမဲ လုပ္ထားပါတယ္ ။ ကေလးေတြဟာ စာေမးပြဲ ေၾကာင့္ေရာ တျခားျပင္ပ အေပ်ာ္အပါး အတြက္ပါ စားခ်ိန္အိပ္ခ်ိန္ မမွန္တတ္ၾကတာ မ်ားပါတယ္ ။
မိဘက ဒါကို မသိသိေအာင္ လိုက္လုပ္ထားၿပီး ဆူပူတာထက္ မသိမသာ ျပင္ဆင္ေျပာျပတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔ အအိပ္အစားေလး မွန္ေအာင္ လုပ္ေပး ေနသင့္ပါတယ္ ။
( ၇ )   သူတို႔ဆီကေန အခက္အခဲ ရယ္လို႔ မိဘကို ျပန္ေျပာျပ တိုင္ပင္တဲ့ အမ်ားဆံုး က ဘယ္လို ကိစၥမ်ိဳးေတြမ်ားလဲ မမရယ္   ။

**   အခက္အခဲ ရယ္လို႔ေတာ့ မဟုတ္ဘူးေပါ့ေနာ္ ။  မိဘနဲ႕  စကားေျပာတယ္ တိုင္ပင္ၾကတယ္ ဆိုတာက .. မ က နဂိုတည္းကိုက သားေတြနဲ႔ တအား စကားေျပာ တဲ့ မိခင္ အမ်ိဳးအစားထဲမွာ ပါပါတယ္ ။
သူတို႔ အေဖကလည္း အားအားရွိ ကေလးေတြနဲ႕ပဲ စကားေျပာခ်င္တဲ့ အေဖမ်ိဳးပါ ။ ဒါေပမယ့္ သူကေတာ့ အလုပ္မ်ားတတ္တဲ့ အိမ္ေထာင္ဦးစီး ဆိုေတာ့ အဓိက ကေတာ့ မ ေပါ့ေနာ္ ။ 

တကယ္တမ္း မွာ မ . သားေတြက စကားမ်ား ရင္ဖြင့္ရတာ ဝါသနာ မပါတဲ့ ႏႈတ္ပိတ္ပိတ္  introvert  တသီးတသန္႔ အတြင္းသြား  type  ေတြပါ ။
အဲလို ကေလးမ်ိဳး ေတြကို မိဘကို စကားေျပာခ်င္ လာေအာင္ ေလ့က်င့္ပ်ိဳးေထာင္  ယူရတာဟာ တစ္လ တစ္ႏွစ္ နဲ႔ မရႏိုင္တဲ့ ႏွစ္ရွည္ စီမံကိန္း အေနနဲ႕ ႀကိဳးစား ခဲ့ရတာပါ ။

ခုဆို သူတို႔ မွာ သူငယ္ခ်င္းေတြ အခ်င္းခ်င္း ၾကားမွာ လွ်ိဳ႕ဝွက္ ေပးထားအပ္တဲ့  အရာမ်ိဳးက လြဲရင္ ( ဒါေတြကေတာ့ မိဘေတြ မသိအပ္ဘူး .. သူတို႔မွာ သူငယ္ခ်င္းကို သစၥာေဖာက္ရာ က်မွာ ေပါ့ေနာ္ )  က်န္တဲ့ သားေတြရဲ႕ သူငယ္ခ်င္းေကာင္ေလးေတြ ၊ သူငယ္ခ်င္း ေကာင္မေလးေတြ ၊  အီစီကလီေလးေတြ ၊  မိန္းကေလးေတြ ၊ လက္ရွိေတြေရာ .. ex  ေတြ အေၾကာင္းက အစ သူတို႔ က မ ကို ေျပာျပပါတယ္ .. ေျပာခ်င္စိတ္ ရွိၾကပါတယ္ ။

ေဝးေနတဲ့အခါ က်ေတာ့ ခုန ေျပာခဲ့သလိုေပါ့ .. သူတို႔ စကားေျပာခ်င္စိတ္ ရွိလာတဲ့ အခ်ိန္က်မွ ဖုန္းဆက္ ၊ video call  ေခၚပါေစ လို႔ မ . က ဆံုးျဖတ္ထားတဲ့ အတြက္ သူတို႔ ဆက္လာတဲ့ အခ်ိန္ဟာ သူတို႔ တကယ္ စကားေျပာခ်င္ ေနၾကတဲ့ အခ်ိန္ပါ ။  အဲဒီ အခ်ိန္ေတြမွာ ..

-  သာမန္ ထမင္းစားေရေသာက္ စကားေတြလည္း ေျပာတယ္ ။
-  ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်စရာ အတြက္ အၾကံဉာဏ္ ေတာင္းတာမ်ိဳး ၊  တိုင္ပင္တယ္ရယ္ မဟုတ္လည္း သူတို႔ ေတြးထားတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က ေကာင္းမေကာင္း ေဝဖန္ခိုင္းတာမ်ိဳး လုပ္တယ္ ။
-  စိတ္ညစ္စရာ ( အတန္းေဖာ္ ၊ အေဆာင္အတူေနသူေတြ အဆင္မေျပတာမ်ိဳး ၊ စာေတြ မ်ားလို႔ ပင္ပန္းတာမ်ိဳး ၊ စာေမးပြဲမွာ အမွတ္ သိပ္မေကာင္း ျဖစ္သြားတာမ်ိဳး ) ေတြရွိလာရင္လည္း တမင္ ဆက္  ေျပာတာရွိတယ္ ။
-  ေန႔စဥ္စားေသာက္ တာ ၊ ဗာဟီရေလးေတြ ဝယ္ရတာေလာက္ မကတဲ့ ပိုက္ဆံသံုးစရာ တစ္ခုခု ရွိရင္လည္း ဒါေလး ပို သံုးလိုက္ရဦးမယ္ စသျဖင့္ ေျပာတယ္ ။
-  သူတို႔ ရဲ႕ အအိပ္အေန အစားအေသာက္ ကို သိရွိ စစ္ေဆးေနႏိုင္ဖို႔  မ က တမင္ အက်င့္လုပ္ ေလ့က်င့္ေပး ထားတဲ့အတြက္ ဒီေန႔ ဘာနဲ႔ ဘယ္လိုစားတယ္ ၊ ဘယ္ခ်ိန္ အိပ္တယ္ ထတယ္ ဆိုတာက အစ ေျပာပါတယ္ ။

မ . ဘက္ကလည္း မ . သိခ်င္လာတဲ့ အရာေတြ ဆိုရင္ သူတို႔ဘက္က စ ေျပာခ်င္လာေအာင္ လမ္းေၾကာင္း ေျပာရတာတို႔ ၊  ဆြ ေပးရတာတို႔ ၊  ေနာက္ေျပာင္ ၿပီး အစ္ ထုတ္ရတာတို႔  ၊  တျခားကေန သိၿပီးသား ျဖစ္ေပမယ့္ မသိခ်င္ေယာင္ပဲ ျပန္ေဆာင္ၿပီး  နားေထာင္ေနရတာ တို႔ .. နည္းလမ္းေပါင္းစံု ၊ ပညာသား မ်ိဳးစံုနဲ႕ ႀကိဳးစား ယူရတာေလးေတြ ရွိပါတယ္ ။
(၈)   မ အေနနဲ႔ဆိုရင္ တခါတေလမွာ သူငယ္ခ်င္းတေယာက္လိုလည္း  သားေတြအတြက္ ရိွေနတယ္ ဆိုေတာ့ ကိုယ္က အေဝးကေန လွမ္း ကူညီေပးလို႔ရတာ ဘာေတြမ်ား ရိွေနေသးလဲ ။ 
ဥပမာ - သူတို႔ စာတမ္းျပဳစုဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ဝိုင္းရွာေပးတာမ်ိဳးေပါ့  ။

**   သားငယ္ေလးအတြက္ကေတာ့  ေက်ာင္းစာနဲ႕ ပတ္သက္လို႔ ကူညီေျပာျပ ႏိုင္တယ္လို႔ မရွိဘူးပါဘူး ။ သူ သင္ၾကားေနရတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြလည္း ကိုယ္က နားမလည္ ဘူးေလ ။
သားငယ္ေလးကို ကူညီတာမ်ိဳးက ေက်ာင္းစာထက္ လူမႈေရးပိုင္းေတြေပါ့ ။ သူက ဟိုမွာ အေဆာင္မေနဘဲ  home stay  ေနတဲ့အခါ အဲဒီ အိမ္ရွင္ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာၾကတဲ့ အခါ ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံက ပစၥည္းေတြ ဘာေတြ မွာၾကားခ်င္တဲ့ အခါ မ က တာဝန္ယူ ကူညီေပးပါတယ္ ။

သားႀကီးကေတာ့ တစ္ခါတရံမွာ အေတြးအေခၚေတြေပါ့ေနာ္ ..
-  ဒီ ဥပေဒ ပညာကို သင္ယူ မထားတဲ့ သာမန္လူပိန္း တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘယ္လို case  မ်ိဳး ဘယ္လို အေျခအေနနဲ႔ ၾကံဳလာရင္ ဘယ္လို စဥ္းစားမလဲ ဆိုတာေတြ ေမးတတ္ပါတယ္ ။
ပညာရပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဘာမွ နားမလည္တဲ့ မ က သာမန္လူရဲ႕ အျမင္ေတြပဲ ေျပာတာေပါ့ေနာ္ ။ သူကလည္း အဲဒါပဲ လိုခ်င္တာပါ ။
-  သားႀကီးက  ဟိုမွာ presentation  လုပ္ရတဲ့အခါ သူ မေမြးေသးတဲ့ေခတ္က ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး  အေျခအေနေတြ ကို ေဆြးေႏြးရမယ္ဆိုရင္ မ က ဒီကေန အၾကမ္း ေရးေပး ရတာမ်ိဳးလည္း ရွိပါတယ္ ။
-  တစ္ခါတရံက်ေတာ့ သူတို႔ စာတမ္းတင္ရမယ့္ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုအတြက္ survey  ေပါ့ ၊ စစ္တမ္းေကာက္ယူခ်င္တဲ့ အခါေတြမွာလည္း မ ဆီ အသက္အပိုင္းအျခားအလိုက္ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ ဘာညာ ေျပာၿပီး ေမးခြန္းေတြ ပို႔ေပးရင္ မ က မ ရဲ႕  မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္း ေတြကို စစ္တမ္းစာရြက္ေတြ ပို႔ေပးၿပီး အကူညီေတာင္း ေျဖေစတာမ်ိဳးလည္း လုပ္ရပါတယ္ ။
-  ေနာက္ ဟိုက ျမန္မာေက်ာင္းသား အဖြဲ႔အစည္း မွာ ျပဇာတ္ေတြ ဘာညာ ကဖို႔ သားေတြက script  ဇာတ္ၫႊန္းေရးဖို႔ တာဝန္ယူတယ္ ဆိုရင္ သူတို႔မသိတဲ့ ျမန္မာမႈဆိုင္ရာ ေတြကို  မ က ဒီကေန ေရးေပးကူညီ ပါတယ္ ။

ေနာက္ က်န္းမာေရးေပါ့ ။
ဟိုမွာက တစ္ခုခုဆို ေက်ာင္း က်န္းမာေရး ဌာနကေန ေဆးရံုေဆးခန္း အထိေရာက္ၿပီး  ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသခြင့္ရဖို႔က အဆင့္ဆင့္နဲ႔ အခ်ိန္ယူရတာမို႔ သာမန္ေလာက္ အပရိကဆို မိဘျဖစ္တဲ့ မ တို႕ ႏွစ္ေယာက္စလံုးကလည္း ဆရာဝန္ေတြဆိုေတာ့ ဒီကေန လွမ္း  ေဆးကု ရတာ မ်ိဳးလည္း ရွိတာေပါ့ေနာ္ ။
သာမန္ အိမ္သံုးေဆး ေပါင္းစံုကေတာ့ အကုန္ထည့္ေပးလိုက္တာမို႔ မက်န္းမာရင္ ဘာေသာက္ ဘယ္လိုေန ။  ဒါမ်ိဳးေလးေတြ ၫႊန္ျပ ရပါတယ္ ။

ဒီ က်န္းမာေရး ကိစၥကေတာ့ သားေတြတင္မက သူတို႔ရဲ႕ သူငယ္ခ်င္းေလးေတြ ကပါ ျဖစ္စဥ္ေတြ ေျပာျပၿပီး အကူညီေတာင္းၾကတဲ့ အခါ .. ကိုယ္က ဒီကေန လုပ္သင့္တဲ့ ဟာေလးေတြ ၫႊန္ျပေျပာဆိုၿပီး အေဝးေရာက္  online  ကုသျခင္း ေလးေတြ နဲ႕  ကူညီေပးေနရတာမ်ိဳး ရွိပါတယ္ ။
( ၉ ) နႈတ္ဆက္စကား

**  နားဆင္ေနၾကတဲ့ ပရိသတ္ေတြထဲမွာ စာသြားသင္တယ္ မဟုတ္ေတာင္ အေၾကာင္းတစ္စံုတရာနဲ႔ ကိုယ့္သားသမီးက ကိုယ္နဲ႔ ရင္အုပ္ကြာၿပီး အေဝးေရာက္ ေနတဲ့ မ  နဲ႕ ဘဝတူ  မိဘ . မိသားစုဝင္ေတြ အမ်ားႀကီးပဲ ရွိေနၾကမွာပါ ။

မိဘေဆြမ်ိဳး မိသားစုဝင္ေတြ သိထားသင့္တာက ကိုယ့္အိမ္ကိုယ့္ရာ ကိုယ္မိသားစုတြင္း ကေန အေဝးႀကီး ကို ေရာက္ေနရတယ္ ဆိုတာ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္ပဲ ေရာက္ေနေန အဲဒီ ေနရာသည္ သူတို႔ အတြက္ စစ္ေျမျပင္ ပါ ။

မိေဝးဘေဝး ခ်စ္ခင္သူေတြနဲ႔ အေဝးတစ္ေနရာမွာ စိန္ေခၚလာတဲ့ တိုက္ပြဲမ်ိဳးစံု ကို သူတို႔ ခမ်ာ တစ္ေယာက္တည္း  တိုက္ခိုက္ အႏိုင္ယူ ေနရတာပါ ။ တိုက္ပြဲေခၚသံေတြ .. ဗံုးက်ည္ လက္နက္ေတြၾကား မီးေလာင္ရာေလပင့္ ၊ ဝါးကူလို႔ ထိုးမိတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳးေတြကို  ကိုယ့္ဘက္က စ လို႔  မလုပ္ ၾကရေအာင္လား လို႔  ။
သူတို႔ရဲ႕ စစ္ေျမျပင္ကို သူတို႔ ဘာသာ စိတ္ဓာတ္ခြန္အား အျပည့္နဲ႔ တိုက္ႏိုင္ေအာင္ ကူညီႏိုင္ဖို႔သာ ႀကိဳးစား ေပးၾကပါ  လို႔ ။

အိမ္ေတြကေန ေဝးကြာ ေနၾကတဲ့ သားသမီးေတြ အတြက္ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ Family is not an important thing , it's everything .  ဆိုတဲ့ စကားေလး ရွိပါတယ္ ။ 
မိသားစု ဆိုတာ အေရးႀကီးေသာ အရာ မဟုတ္ပါဘူး .. ရွိရွိသမွ် အရာအားလံုး အကုန္လံုး သာ ျဖစ္ပါတယ္ တဲ့ ။ 
ကိုယ္ ဘာေလးပဲ တစ္ခုခု လုပ္ေတာ့မယ္ ျဖစ္ေစ .. ကိုယ့္ေနာက္က ကိုယ့္မိသားစုကို ထည့္သြင္း စဥ္းစား ႏိုင္သူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ၾကပါေစ လို႔ ။

                                     
                                              ပုဏၰမီ

{အေဝးေရာက္ သားသမီးမ်ားကို ကိုယ့္ တိုင္းျပည္တြင္း ကေန လွမ္း အုပ္ထိန္း ေနရတဲ့ မိဘႏွစ္ပါး  ရဲ႕ ခံစားခ်က္ နဲ႔  လုပ္ေဆာင္ပံု  အေၾကာင္းေလးေတြ ကို ( ၃၁ . ၅ . ၂၀၁၈ ) 
Mandalay FM , Urban Girls  က႑တြင္ ဆရာမပုဏၰမီႏွင့္ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကိုေဖာ္ျပ
ထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။}